TP. Hồ Chí Minh, ngày 23/6/2025 – Tại Khách sạn Windsor Plaza, Hội thảo Giáo dục Y khoa năm 2025 với chủ đề “Kỳ thi Cấp phép Hành nghề Y: Quản trị, Chính sách và Thực tiễn” đã được tổ chức trọng thể, thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới chuyên môn, cơ quan quản lý, các cơ sở đào tạo ngành khoa học sức khỏe và các tổ chức quốc tế. Đây là một hoạt động quan trọng trong khuôn khổ Dự án “Giáo dục Y khoa cho Tương lai” (Medical Education for the Future - MEF), do Hội đồng Y khoa Quốc gia phối hợp với Trường Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh và Đại học Yonsei (Hàn Quốc) triển khai, dưới sự tài trợ của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA).

1. Sự kiện mang tầm chiến lược quốc gia

Hội thảo diễn ra trong bối cảnh ngành y tế Việt Nam đang thực hiện những cải cách mạnh mẽ, hướng tới đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực y tế, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân, đồng thời hội nhập sâu rộng với các chuẩn mực quốc tế. Việc tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực hành nghề khám bệnh, chữa bệnh cho bác sĩ – một nội dung cốt lõi của hội thảo – được xác định là bước ngoặt quan trọng trong tiến trình đổi mới toàn diện giáo dục y khoa nước nhà.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS.TS. Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia khẳng định:“Kỳ kiểm tra đánh giá năng lực hành nghề không đơn thuần là một bài thi kỹ năng cuối cùng, mà là phần mở rộng có tính hệ thống của quá trình đào tạo y khoa theo hướng dựa trên năng lực (Competency-based Medical Education - CBME).”

Theo GS. Thuấn, Hội đồng Y khoa Quốc gia đã và đang xây dựng nền tảng pháp lý và tổ chức cần thiết cho việc triển khai kỳ thi này: kiện toàn cơ cấu nhân sự, thành lập các ban chuyên môn, chuẩn bị ngân hàng đề thi, xây dựng quy trình khảo thí… Đây là những bước đi đầu tiên nhưng rất quan trọng nhằm bảo đảm tính khách quan, minh bạch, và chuẩn mực cho kỳ thi – từ đó tạo được sự tin tưởng trong xã hội.

2. Kinh nghiệm quốc tế và sự học hỏi cần thiết

Một điểm nhấn đặc biệt của Hội thảo là phần chia sẻ kinh nghiệm từ các chuyên gia Hàn Quốc – quốc gia có hệ thống đánh giá năng lực hành nghề y được đánh giá cao trong khu vực châu Á. GS. Park Hoon-ki, Chủ tịch Hội đồng Khảo thí – Viện Khảo thí Cấp phép Hành nghề Y Hàn Quốc và GS. Seo Ji-hyun, Ủy viên Ủy ban Kỳ thi Thực hành, đã trình bày chi tiết về cách thức tổ chức kỳ thi quốc gia tại Hàn Quốc, từ thiết kế đề thi, phương pháp lượng giá, đến các yêu cầu về chính sách, pháp lý và bảo mật.

Đặc biệt, mô hình tổ chức thi kỹ năng lâm sàng (clinical skills) được giới thiệu như một bước tiến then chốt nhằm đảm bảo bác sĩ được cấp phép hành nghề có đủ năng lực thực hành trong môi trường lâm sàng thực tế – điều mà Việt Nam cũng đang hướng đến trong cải cách giáo dục y khoa.

GS An Shinki – Giám đốc nhóm Công tác Phát triển Giáo dục Y khoa Toàn cầu, Đại học Yonsei – nhấn mạnh: “Cung cấp dịch vụ y tế chất lượng là mục tiêu then chốt cho sự phát triển bền vững của Việt Nam. Để làm được điều đó, chúng ta phải lượng giá được liệu sinh viên tốt nghiệp có đáp ứng được kỳ vọng của xã hội hay không.”

Theo ông, kỳ thi đánh giá năng lực quốc gia không chỉ là công cụ kiểm tra, mà còn là cơ chế kiểm soát chất lượng đầu ra, thúc đẩy sự chuẩn hóa toàn hệ thống – từ đào tạo, thực hành đến cấp phép hành nghề. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng tổ chức kỳ thi này là một dự án tầm quốc gia, cần được chuẩn bị kỹ lưỡng cả về nhân lực, tài chính và chính sách.

3. Tác động lan tỏa đến hệ thống đào tạo ngành sức khỏe

Phát biểu tại hội thảo, GS.TS. Trần Diệp Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh nhận định: “Kỳ thi đánh giá năng lực hành nghề sẽ là động lực quan trọng thúc đẩy các trường đổi mới chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và chuẩn đầu ra theo chuẩn quốc gia và quốc tế.”

Theo GS. Tuấn, việc vượt qua kỳ thi do Hội đồng Y khoa Quốc gia tổ chức sẽ là điều kiện tiên quyết để bác sĩ được cấp phép hành nghề, theo quy định của Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua. Đây là một bước tiến lớn, thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc đảm bảo chất lượng đào tạo và an toàn cho người bệnh.

Để chuẩn bị cho kỳ thi, Hội đồng Y khoa Quốc gia đã công bố thành lập Ban Xây dựng bộ công cụ đánh giá năng lực hành nghề, gồm các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực đào tạo y khoa. GS.TS. Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Y Dược TPHCM, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục Y học Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Y khoa Quốc gia được bổ nhiệm Trưởng ban, PGS. TS. Vương Thị Ngọc Lan, Phó hiệu trưởng Đại học Y Dược TPHCM, Ủy viên Hội đồng Y khoa Quốc gia và PGS.TS. Kim Bảo Giang, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Y Hà Nội, Ủy viên Hội đồng Y khoa Quốc gia làm phó ban.

Bộ đề thi ban đầu dự kiến có khoảng 1.500 câu hỏi, được thẩm định nội dung, kỹ thuật, thi thử, xác định chuẩn đậu và từ đó, sàng lọc kỹ càng để lựa chọn 900 câu đạt chất lượng cho kỳ thi.

4. Các phiên thảo luận chuyên đề – Định hướng cụ thể, thực tiễn sâu sắc

Hội thảo bao gồm 03 phiên chuyên đề và 01 phiên đặc biệt, tập trung vào các nội dung:

• Phiên 1: Quản trị, khung chính sách và triển khai với những góc nhìn thực tiễn từ kỳ thi đánh giá năng lực tại Hàn Quốc

GS. Park Hoon-ki, Chủ tịch Hội đồng Khảo thí, Viện Khảo thí Cấp phép hành nghề Y Hàn Quốc, Hàn Quốc đã trình bày về tổng quan về cấu trúc kỳ thi và quy trình tổ chức, các chính sách và quy định quản trị việc triển khai kỳ thi, chiến lược triển khai cấp quốc gia và trách nhiệm của các bên liên quan, quản lý vận hành và sự tương thích với các tiêu chuẩn kiểm định quốc tế tại Hàn Quốc.

• Phiên 2. Phát triển ngân hàng câu hỏi và thiết lập chuẩn đậu của đề thi

GS. Seo Ji-hyun, Ủy ban Kỳ thi Thực hành Cấp phép Hành nghề Y khoa, Hội đồng Khảo thí Cấp phép hành nghề Y Quốc gia, Hàn Quốc đã trình bày về xây dựng các tình huống lâm sàng và blueprint cho đề thi, phương pháp phát triển và quản lý ngân hàng câu hỏi, kỹ thuật kiểm tra độ tin cậy và tính giá trị của đề thi và xác định chuẩn đậu của đề thi và tiêu chuẩn đánh giá đề thi.

• Phiên 3. Đánh giá năng lực của sinh viên được đào tạo theo chương trình giáo dục y khoa dựa trên năng lực (CBME)

Đại học Y Dược TP.HCM là đơn vị tiên phong trong cả nước triển khai đổi mới chương trình đào tạo y khoa theo xu hướng giáo dục dựa trên chuẩn năng lực. Khóa sinh viên Y khoa đầu tiên tốt nghiệp từ chương trình đổi mới này vào năm 2022.

Không chỉ đổi mới về thiết kế và nội dung chương trình đào tạo, nhà trường còn đổi mới phương pháp đánh giá sinh viên nhằm đảm bảo người học đạt được các chuẩn năng lực cốt lõi, đáp ứng yêu cầu của hệ thống y tế trong bối cảnh hiện đại.

Tại hội thảo, PGS.TS. Vương Thị Ngọc Lan – Phó Hiệu trưởng Đại học Y Dược TP.HCM – đã trình bày về quy trình xây dựng test blueprint cho kỳ thi tốt nghiệp trong chương trình giáo dục dựa trên năng lực (CBME). Đồng thời, PGS.TS. Lê Khắc Bảo – Giám đốc Trung tâm Giáo dục Y học – cũng chia sẻ kinh nghiệm về phát triển ngân hàng câu hỏi và thiết lập chuẩn đậu trong hệ thống lượng giá tại Đại học Y Dược TP.HCM.

• Phiên đặc biệt: Tiến độ và định hướng tương lai của dự án Dự án Giáo dục Y khoa cho tương lai (MEF)

Dự án MEF là dự án hợp tác giữa Trường Đại học Yonsei (Hàn Quốc) và Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, dưới sự tài trợ của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA). Dự án được triển khai trong giai đoạn 2021–2026.

MEF có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực chuyên môn về giáo dục y khoa và nghiên cứu khoa học cho đội ngũ giảng viên của Trường Đại học Y Dược TP.HCM, từ đó góp phần khẳng định vị thế của nhà trường trong lĩnh vực giáo dục y khoa tại Việt Nam và thúc đẩy tiến trình hội nhập quốc tế.

Trong phiên đặc biệt, GS. Phạm Lê An, Điều phối dự án, Đại học Y Dược TPHCM đã báo cáo Tiến độ và những thành tựu chính của Dự án MEF. GS. An Shinki, Giám đốc, Nhóm Công tác Phát triển Giáo dục Y khoa Toàn cầu, Đại học Yonsei, Hàn Quốc đã trình bày về Những triển vọng về việc duy trì và phát triển Dự án MEF.

Phiên thảo luận bàn tròn gồm các lãnh đạo của Bộ Y tế, đại diện các trường Giáo dục khối ngành sức khỏe tại Việt Nam. Phiên thảo luận bàn tròn trao đổi về công tác chuẩn bị của các trường cho Kỳ thi quốc gia đánh giá năng lực hành nghề khám chữa bệnh vào năm 2027.

Các phiên thảo luận đã ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp tâm huyết từ các trường đại học y dược trên toàn quốc, các sở y tế địa phương, và các tổ chức quốc tế như WHO, World Bank. Nhiều ý kiến cho rằng cần sớm có văn bản hướng dẫn cụ thể để các trường chủ động cập nhật chương trình đào tạo, đồng thời đầu tư mạnh mẽ hơn cho giảng viên, cơ sở thực hành và công cụ đánh giá.

5. Cam kết phát triển bền vững và hội nhập quốc tế

Hội thảo kết thúc trong không khí đồng thuận và tích cực, thể hiện sự quyết tâm của toàn ngành trong công cuộc đổi mới giáo dục y khoa, vì chất lượng và vì người bệnh.

GS.TS. Trần Văn Thuấn khẳng định: “Hội đồng Y khoa Quốc gia sẽ tiếp tục làm việc với tinh thần khoa học, khách quan và công bằng. Đồng thời, chúng tôi cam kết mở rộng hợp tác quốc tế, đẩy mạnh trao đổi chuyên môn để xây dựng một hệ thống đánh giá năng lực hành nghề minh bạch, chuẩn mực và được xã hội công nhận.”

Việc Việt Nam chuẩn bị triển khai kỳ thi đánh giá năng lực hành nghề vào năm 2027 là một bước tiến đầy ý nghĩa. Không chỉ giúp bảo đảm chất lượng nguồn nhân lực y tế, kỳ thi này còn là một phần trong quá trình chuẩn hóa giáo dục đại học ngành sức khỏe theo tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới mục tiêu hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới.

Hội thảo Giáo dục Y khoa năm 2025 không chỉ là một sự kiện chuyên môn quan trọng, mà còn là dấu mốc thể hiện bước chuyển mình mang tính chiến lược của ngành y tế và giáo dục đại học Việt Nam. Qua đó, các bên liên quan – từ nhà nước, cơ sở đào tạo, chuyên gia quốc tế đến người học – cùng đồng hành vì một hệ thống chăm sóc sức khỏe bền vững, dựa trên năng lực, chuẩn mực và niềm tin xã hội./.